Miasto Stołeczne Warszawa

Przemoc w rodzinie to nie konflikt dwóch równych stron. To sytuacja, w której jedna osoba jest krzywdzona przez drugą wykorzystującą pozycję władzy. Prawo zabrania stosowania przemocy. Masz prawo powiedzieć: stop! Nie ma sytuacji bez wyjścia. Są osoby i instytucje, które mogą Ci pomóc. Jeśli nie czujesz się bezpiecznie w swoim domu, sprawdź, na naszej stronie, jak uzyskać pomoc.

Na stronie znajdziesz informacje:

• o miejskiej ofercie pomocy dla osób doświadczających przemocy w rodzinie
• dla świadków, jak reagować na poszczególnie rodzaje przemocy
• dla osób stosujących przemoc, gdzie mogą szukać pomocy, aby oduczyć się przemocowych zachowań

Przemoc w rodzinie może przybierać różne formy:

Przemoc fizyczna to w szczególności popychanie, odpychanie, obezwładnianie, przytrzymywanie, policzkowanie, szczypanie, kopanie, duszenie, bicie otwartą ręką i pięściami, bicie przedmiotami, ciskanie w kogoś przedmiotami, parzenie, polewanie substancjami żrącymi, użycie broni, porzucanie w niebezpiecznej okolicy, itp.

Przemoc psychiczna to m.in. wyśmiewanie poglądów, religii, pochodzenia, wyglądu, narzucanie własnych poglądów, stała krytyka, wmawianie choroby psychicznej, izolacja społeczna (kontrolowanie i ograniczanie kontaktów z innymi osobami), domaganie się posłuszeństwa, ograniczanie snu i pożywienia, wyzywanie, poniżanie, upokarzanie, zawstydzanie, stosowanie gróźb, itp.

Przemoc seksualna to wymuszanie pożycia seksualnego, wymuszanie nieakceptowanych pieszczot i praktyk seksualnych, wymuszanie seksu z osobami trzecimi, sadystyczne formy współżycia seksualnego, demonstrowanie zazdrości, krytyka zachowań seksualnych, itp.

Przemoc ekonomiczna to m.in. odbieranie zarobionych pieniędzy, uniemożliwianie podjęcia pracy zarobkowej, ścisłe wydzielanie środków do życia, ciągła kontrola wydatków, niezaspakajanie podstawowych, materialnych potrzeb rodziny, itp.

Zaniedbanie to naruszenie obowiązku do opieki ze strony osób bliskich. Jest formą przemocy ekonomicznej i oznacza np.: nie dawanie środków na utrzymanie, pozbawianie jedzenia, ubrania, schronienia, brak pomocy w chorobie, nie udzielenie pomocy, uniemożliwianie dostępu do miejsc zaspokojenia podstawowych potrzeb: mieszkania, kuchni, łazienki, łóżka, itp.

Cykl przemocy to powtarzające się fazy według określonego schematu:

• faza narastania napięcia, w której zaczyna pojawiać się agresja
• faza ostrej przemocy, w której następuje wybuch tej agresji
• faza miodowego miesiąca, kiedy osoba stosująca przemoc przeprasza i obiecuje poprawę

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie:

Przemoc w rodzinie to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste członków rodziny lub osoby wspólnie zamieszkującej czy wspólnie prowadzącej gospodarstwo domowe, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

W sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia zawsze powiadom Policję, tel. 997 lub 112.

Masz również prawo do złożenia na Policji lub w prokuraturze zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa przez osobę, która krzywdzi Ciebie i Twoją rodzinę.

W razie doznania obrażeń ciała zgłoś się do lekarza, by uzyskać pomoc medyczną, możesz zażądać wystawienia bezpłatnego zaświadczenia lekarskiego o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie.

Co to jest Niebieska Karta?

W przypadku podejrzenia wystąpienia przemocy w rodzinie wszczynana jest procedura „Niebieskiej Karty”. To czynności podejmowane przez współpracujące ze sobą służby (Policję, oświatę, służbę zdrowia, pomoc społeczną lub komisję rozwiązywania problemów alkoholowych) w sytuacji, w której podejrzewają przemoc w rodzinie.
Przedstawiciel służb, np. Policji, wypełnia formularz „Niebieska Karta A” w obecności osoby dotkniętej przemocą. Ten dokument wszczyna procedurę. Osoba doznawająca przemocy otrzymuje informację o swoich prawach. Następnie „Niebieska Karta” trafia do osób zajmujących się zbadaniem sytuacji i pomocą rodzinie – Zespół Interdyscyplinarny. Jeżeli zajdzie taka potrzeba sporządzany jest plan pomocy rodzinie we współpracy z osobą doznającą przemocy i wyznacza się sposób jego realizacji w ramach dalszej części procedury. Może on także zdecydować o powołaniu Grupy Roboczej dla danej rodziny. Grupa robocza składa się z zespołu specjalistów, pracowników służb pomocowych i organizacji mających potencjalny kontakt z rodziną, np. pracownik socjalny, policjant, pedagog szkolny, pracownik organizacji pozarządowej, w której udzielana jest pomoc osobie doznającej przemocy.

Zakończenie procedury „Niebieska Karta” kończy się, gdy zrealizowano indywidualny plan pomocy i przemoc w rodzinie ustała lub w momencie, gdy zespół interdyscyplinarny nie będzie widział żadnej zasadności podejmowania dalszych działań.

Świadek przemocy to bardzo ważna osoba. Ważna, bo często jedyna, która może pomóc przerwać przemoc. Interwencja świadka może pomóc wyjść z trudnej sytuacji osobie pokrzywdzonej, a przede wszystkim pomóc zapewnić jej bezpieczeństwo.

Może Ci się wydawać, że osoba doznająca przemocy nie chce Twojej pomocy, bo stara się ukryć jej ślady (nagle zaczęła chodzić w słonecznych okularach albo założyła bluzkę z długimi rękawami latem).

To nieprawda! Osoby doznające przemocy, wbrew dość powszechnemu stereotypowi, robią wiele, by poprawić swoją sytuację. Po pierwsze próbują rozmawiać z osobą stosującą przemoc, wychodzą z domu, by uniknąć ataku, ukrywają się i uciekają już w trakcie ataku. Po drugie szukają pomocy na zewnątrz: rozmawiają z krewnymi, znajomymi, sąsiadami, kontaktują się z Policją i organizacjami udzielającymi pomocy osobom doświadczającym przemocy.

Może zdarzyć się tak, że po fazie ostrej przemocy lub w jej trakcie, osoby doznające przemocy poszukują pomocy, wzywają Policję lub uciekają do schronisk, natomiast później wycofują się. Dla Ciebie pewnie jest to niezrozumiałe.

Specjaliści tłumaczą takie zachowanie syndromem wyuczonej bezradności lub stresu pourazowego. Syndrom wyuczonej bezradności oznacza poddanie się i rezygnację z aktywności, które miały poprawić sytuację, ale okazały się nieskuteczne. Osoba doznająca przemocy nabiera wówczas przekonania, że nie może nic zrobić, aby zapewnić sobie bezpieczeństwo, rezygnuje więc z kolejnych prób. Sytuację osoby doznającej przemocy często porównuje się także do sytuacji ofiar zamachów terrorystycznych, przy czym pozostaje ona w stanie zagrożenia życia zazwyczaj przez dużo dłuższy czas, a osoba stosująca przemoc nie jest obcym terrorystą, lecz osoba najbliższą.

Pamiętaj, że osoba doznająca przemocy:

Boi się: o swoje życie i zdrowie; tego, że nawet jeśli zawiadomi o przestępstwie Policję, prokuraturę, to i tak nikt nie będzie chciał zeznawać.

Nie wierzy: że ktoś chce i może jej pomóc, że ma prawo prosić o pomoc, że coś się zmieni.

Wstydzi się: bo bierze na siebie całą odpowiedzialność za to, co się dzieje w jej domu.

BARDZO WAŻNE!

• zaoferuj pomoc
• wysłuchaj osoby doznającej przemocy
• uwierz w to, co mówi
• zapewnij, że są instytucje, które jej pomogą i pomóż je odnaleźć
• zawiadom osoby, które zajmują się udzielaniem pomocy w sytuacjach kryzysowych

warszawska infolinia 19 115 – pod tym numerem uzyskasz informacje na temat oferty dostępnej na terenie m.st. Warszawy, infolinia czynna przez całą dobę przez 7 dni w tygodniu. Opłata za połączenie z numerem 19115 jest zgodna z taryfą operatora osoby dzwoniącej

800 12 00 02 - Połączenie z numerem Pogotowia Niebieska Linia jest bezpłatne, możliwe 7 dni w tygodniu, przez cały rok (także w święta). Telefonicznie można uzyskać wsparcie, pomoc psychologiczną, informacje o obowiązujących w Polsce przepisach i procedurach oraz placówkach udzielających pomocy osobom doznającym przemocy w rodzinie. Dostępne są telefoniczne dyżury prawne oraz dyżury w języku angielskim, rosyjskim oraz migowym przez aplikację Skype.

Znajdź miejsce, w którym możesz uzyskać pomoc.

Jeśli jesteś świadkiem przemocy w rodzinie

Niewiele osób ma tyle odwagi i siły, by decydować się na osobistą konfrontację z osobami, które stosują przemoc. Obawa przed reakcją nie jest niczym dziwnym, jednak brak reakcji może doprowadzić do tragedii.

Jeżeli NIE jest to przemoc fizyczna:

• Obniż poziom agresji. Podejdź zapytaj o cokolwiek („Która godzina”", „Jak trafić na dworzec?”, „Czy otrzymał pan rozliczenie za prąd?” – jeżeli to np. sąsiad). W ten sposób odwrócisz uwagę osoby stosującej przemoc. Osoba ta widząc, że osoba doznająca przemocy ma wsparcie, może poczuć się mniej pewnie. Reakcja świadka może być dla niej sygnałem, że coś jest nie w porządku z jej zachowaniem
• Opisz, co widzisz i zaoferuj pomoc. Powiedz: „Chyba jest pani (pan) bardzo zdenerwowana. Czy mógłbym/mogłabym jakoś pomóc?”

Jeżeli JEST to przemoc fizyczna

• koniecznie zadzwoń na Policję pod numer 997 lub 112 i poproś o interwencję

Masz trudności z kontrolowaniem swoich zachowań? Czujesz, że czasem nie panujesz nad sobą?

Pamiętaj, że przemoc nie rozwiązuje problemów, tylko je tworzy. Także od Ciebie zależy, jak jest w Twojej rodzinie. Szkoda czasu na przemoc – w każdej chwili można to zmienić. Pozwól sobie pomóc. Jeśli chcesz nauczyć się radzić sobie z napięciem, nie ranić bliskich, skorzystaj z oferty dla tych, którzy mają trudność z kontrolowaniem swoich zachowań w przypływie emocji.

Kiedy skorzystać z profesjonalnej pomocy:

1. Masz trudności w relacjach z bliskimi – sięgnij po pomoc.
2. Jeśli zdarzają Ci się wybuchy złości i agresji – skorzystaj z pomocy.
3. Słyszysz, że nadużywasz siły – sprawdź to, zadbaj o siebie i bliskich.
4. Kiedy zależy Ci na bliskich, a słyszysz, że jesteś agresywny/a.

Dzięki uzyskanej pomocy zobaczysz, co robisz nie tak i jak to zmienić.

Korzyści:

• dowiesz się więcej o swoich emocjach, uczuciach, potrzebach własnych i innych,
• nauczysz się radzić sobie ze złością w sytuacjach konfliktowych,
• dowiesz się, czym jest komunikacja bez przemocy.

Znajdź miejsce, w którym możesz uzyskać pomoc.